Zdrowa skóra - co tak naprawdę wpływa na jej kondycję?
Skóra jest nam bliska jak nic innego. Ściśle pokrywa powierzchnię naszego ciała. Stanowi organ (tak jak wątroba czy płuca), który w przybliżeniu posiada powierzchnię 2 metrów kwadratowych oraz wagę 10kg. Pełni szereg niezbędnych funkcji, które zapewniają prawidłowe działanie całemu naszemu organizmowi.(ryc.1)
Skóra to niesamowity narząd, który może ukazywać nasze uczucia. Na różne sytuacje życiowe będzie reagować inaczej: czerwienieje w momencie złości (związane z rozszerzeniem naczyń), zwiększone zostaje wydzielanie potu w stresujących czy przerażających dla nas chwilach.
Jest to organ, po którym fizycznie “widać” starzenie, które jest zależne zarówno od czynników zewnętrznych jak i wewnętrznych. Na te drugie, związane z genetyką oraz predyspozycjami, nie mamy niestety wpływu. Jednak możemy mieć kontrolę nad tym, jak traktujemy naszą skórę od zewnątrz. Według badań naukowych wpływ genów wynosi tylko około 30%. Natomiast 70% starzenia się skóry jest determinowane czynnikami zewnętrznymi.
Styl życia ma bardzo istotny wpływ na kondycję całego organizmu, w tym oczywiście skóry. Odpowiednia ilość ćwiczeń fizycznych, prawidłowa dieta (bez używek, alkoholu), dbanie o zdrowie psychiczne, dobrana pielęgnacja oraz ochrona przed promieniowaniem UV stanowią kluczowe elementy.
Dieta a zdrowa skóra
Skupmy się na tym jaki wpływ na skórę posiada dieta. Zdrowa skóra spełnia liczne funkcje w naszym organizmie. Jej prawidłowa kondycja zależy między innymi od dostarczanych składników odżywczych, witamin, minerałów, odpowiedniej ilości płynów oraz bioaktywnych substancji pochodzących z kosmetyków.
Rozpocznijmy od wody. Nasz organizm to w prawie 70% właśnie woda. Jest to jedna z najważniejszych substancji, którą musimy dostarczać naszemu organizmowi codziennie (minimum 2 litry dziennie). Zbyt mała podaż wody może doprowadzić do problemów z koncentracją, bólów głowy oraz ogólnego zmęczenia. Skóra nie pozostaje przy tym obojętna. Przy dłuższych niedoborach wody zauważymy jej przesuszenie, utratę elastyczności czy nieprzyjemne ściągnięcie. Badanie przeprowadzone przez Berlińską Charité potwierdza, że skóra jest lepiej zaopatrywana w krew i tlen już dziesięć minut po dostarczeniu wody.
Kolejnym omawianym składnikiem będą węglowodany. Stanowią one materiał energetyczny. Jednak ich nadmiar jest zarówno niekorzystny dla ogólnej kondycji organizmu, jak również zdrowej skóry. Zbyt duża ilość węglowodanów, a konkretniej glukozy, będzie prowadziła do przyłączania cząsteczek cukrów do białek w procesie glikacji (niekontrolowanej, bez użycia enzymów reakcji). Powstające “twory”, tzw “AGE”, będą się przyczyniały do przyspieszenia starzenia skóry. Kolagen i elastyna (jedne z najważniejszych białek skóry) utracą swoje właściwości prowadząc do powstawania zmarszczek, zmiejszenia jędrności i elastyczności. Tak więc pamiętajmy, aby węglowodany przyjmować w kontrolowany sposób.
Tłuszcze, to kolejny element, niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, w tym także skóry. Zbudowane z kwasów tłuszczowych, które dzielimy na nasycone, jednonienasycone oraz wielonienasycone. Organizm sam może gromadzić nasycone i jednonienasycone kwasy tłuszczowe. W przypadku wielonienasyconych kwasów tłuszczowych główną rolę odgrywają powszechnie znane omega-3 i omega-6. Kwasy omega-6 występują w dużych ilościach w różnych olejach roślinnych, podczas gdy kwasy omega-3 występują głównie w tłustych rybach morskich, takich jak łosoś czy makrela oraz w niewielkim stopniu w oleju rzepakowym, orzechowym czy lnianym. Dla organizmu ważne jest, aby te dwa kwasy tłuszczowe były w odpowiednich proporcjach. Prawidłowy stosunek oscyluje w granicach czterech/pięciu części kwasów omega-6 do jednej części omega-3. Dodatkowo lipidy wchodzą w skład bariery hydro-lipidowej naskórka, która jest bardzo istotna dla zdrowia skóry.
Kolejnym, istotnym składnikiem w diecie są białka, zbudowane z aminokwasów. Część z nich produkowana jest przez nasz organizm, inne muszą być przyjmowane z pożywienia. Stanowi element budulcowy między innymi skóry. O jakości białka decyduje jego wartość biologiczna. Wskazuje ona, ile białka ustrojowego może wytworzyć organizm ze 100 g dostarczonego białka pokarmowego. Im bardziej białko pokarmowe odpowiada ludzkiemu zapotrzebowaniu na aminokwasy egzogenne, tym wyższa jest wartość biologiczna białka. Przykładowo białka pochodzące z produktów odzwierzęcych posiadają wysoką wartość biologiczną. Natomiast roślinne źródła białka dostarczają dużo białka odżywczego, a dodatkowo zawierają niewielką ilość cholesterolu czy tłuszczu. Bardzo istotne jest, by dostarczyć organizmowi zróżnicowanego źródła białka, aby zaspokoić zapotrzebowanie na wszystkie niezbędne aminokwasy.
Ostatnim punktem naszego wpisu będą witaminy, mikro/makroelementy oraz substancje roślinne. Doskonale zdajemy sobie sprawę z tego, że jedynie witamina D3 wytwarzana jest w naszym organizmie (co nie zmienia faktu, że w wielu przypadkach jest to zbyt mała ilość). Witaminy i minerały biorą udział w niezliczonych procesach metabolicznych, dzięki czemu wpływają na utrzymanie między innymi zdrowej skóry.
W przypadku substancji pochodzenia roślinnego temat jest bardzo obszerny, już niewielkie ilości substancji mogą korzystnie wpływać na kondycję skóry, zarówno stosowane zewnętrznie (w kosmetykach) lub z pokarmem. Posiadają liczne prozdrowotne funkcje:
Dlatego też tak ważna jest zbilansowana dieta, bogata zarówno w podstawowe substancje takie jak: białka, tłuszcze i węglowodany, jak również witaminy, mikro i makroelementy oraz dodatkowe substancje aktywne. Jak mawiał Hipokrates (460-370 r.p.n.e.): „Twoje jedzenie powinno być twoim lekarstwem”. W wielu przypadkach dobrze dobrana dieta przyniesie liczne korzyści dla naszego organizmu, w tym zdrowej skóry.
